İçeriğe atla

Çobanoğulları Beyliği

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çobanoğulları Beyliği
1211-1309
BaşkentKastamonu (1211-1309)
Yaygın dil(ler)Türkçe
Resmî din
Sünni İslam
Bey 
• 1211
Hüsameddin Çoban
• 1309
Mahmud Bey
Tarihçe 
• Kuruluşu
1211
• Dağılışı
1309
Öncüller
Ardıllar
Anadolu Selçuklu Devleti
Candaroğulları Beyliği

Çobanoğulları Beyliği, 1211(?)-1309 yılları arasında Kastamonu ve çevresinde hüküm sürmüş Anadolu Beylikleri'nden biridir.

Beyliğin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak en erken 1211 yılına ait kayıtlarda Hüsameddin Çoban, Kastamonu Beyi olarak gözükmektedir.[1] I. İzzeddin Keykâvus ve I. Alaeddin Keykubad'ın taht kavgalarından sonra yaptığı barış anlaşması sırasında orada Hüsameddin Çoban da bulunmaktaydı.[2] Aynı şekilde Sultan I. İzzeddin Keykavus'tan sonra tahta çıkan I. Alaeddin Keykubad'ın cülus töreninde, bağlılıklarını arz etmeleri için bütün uç beylerini huzuruna çağırdığında, Konya'ya gelip I. Alaeddin Keykubad'a kıymetli hediyeler sunarak ona tabiiyetini bildiren beyler arasında olan Hüsameddin Çoban Bey de vardı.[3]

1224 yılında Kırım'a sefer düzenleyerek Sudak kentini alan Hüsameddin Çoban, bu kente bir cami yaptırdı ve Kıpçak Hanı ile Rus Knezini taabiyet altına aldı. Kendisi ölünce sonra yerine oğlu Alp Yürek geçti.[4] Alp Yürek'in hükümdarlık dönemi hakkında pek bilgi yoktur.

Alp Yürek ölünce yerine geçen oğlu Muzaffereddin Yavlak Arslan, beyliğini Türkiye Selçukluları ve İlhanlılar'a bağlı olarak sürdürdü. Beyliği esnasında Türkiye Selçukluları siyasetinde önemli bir konumu vardı. II. Mesud'un tahta geçmesine yardım etti; daha sonraları II. Mesud'un ona isyan eden kardeşi Rükneddin Kılıçarslan tarafında 1292'de öldürüldü.[5][6] Yavlak Arslan'ın yerine geçen oğlu Mahmud Bey zamanında Bizans'a akınlar düzenlemiş; en sonunda I. Süleyman Paşa'nın kuvvetleri ile yapılan savaş sonucu 1309 yılında öldürülmüştü. Böylece Kastamonu bölgesi Candaroğulları'nın eline geçti ve Çobanoğulları Beyliği son buldu.[7]

Çobanoğulları Hükümdarları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Sıra Bey Hüküm Süresi Notlar
1 Hüsameddin Çoban 1211-? Arslan Yabgu'nun oğlu Kutalmış'ın ileri gelen emirlerinden biri olan Emir Karatekin'in soyundandır.[8] Sudak'ı ele geçirerek Rus Knezini ve Kıpçak Hanını kendine tâbi kıldı.
2 Alp Yürek ?-1280 Hükümdarlığı kısa sürmüştür. Önemli bir olay yaşanmadığı sanılmaktadır.
3 Muzaffereddin Yavlak Arslan 1280-1292 Selçuklu taht kavgalarına müdahil oluşuyla tanınır.
4 Çobanoğlu Mahmud Bey 1292-1309 4. ve son hükümdardır. Candaroğlu Süleyman Bey tarafından öldürülmüştür.
  1. ^ Yücel, Yaşar. "Çobanoğulları". TDV İslâm Ansiklopedisi. 8. (1993 bas.). Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 354-355. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  2. ^ Yücel, Yaşar. (1989). a.g.e, syf. 37.
  3. ^ Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa. (2014). a.g.e, syf. 84.
  4. ^ A. C. S. Peacock, "The Saliūq Campaign against the Crimea and the Expansionist Policy of the Early Reign of'Alā' al-Dīn Kayqubād" 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Journal of the Royal Asiatic Society, Third Series, 16 (2006), p. 140
  5. ^ Yakupoğlu, Cevdet. (2020). a.g.m, syf. 124.
  6. ^ Stanford Shaw, History of the Ottoman Empire and Modern Turkey (Cambridge: University Press, 1976), vol. 1 p. 12
  7. ^ Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa. (2014). a.g.e, syf. 88.
  8. ^ Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa. (2014). a.g.e, syf. 83.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]